Asperges

Eindelijk, het aspergeseizoen is weer begonnen! Ik wacht altijd met smart totdat ‘het witte goud’ weer volop vers verkrijgbaar is. Na een jaar wachten moet ik altijd weer wat asperges eten. Klassiek met beenham, ei en botersaus, met een stukje zalm of de witte asperges juist op een geheel andere manier verwerkt in een recept: Je kan zeggen dat ik er dol op ben!

De allereerste asperges
Men at al in de oude Griekse en Romeinse tijd graag asperges. Ze zijn afkomstig van de leliefamilie en de officiële Latijnse naam is Asparagus officinalis, een inheemse plant in Eurazië. In Nederland wordt sinds de 19e eeuw op grotere schaal asperges gekweekt. Sinds de Eerste Wereldoorlog is Noord-Limburg het belangrijkste productiegebied voor asperges. De gemeente Peel en Maas is daarvan het centrum.

Asperger seizoen
Dé ultieme voorjaarsgroente vind ik toch wel de witte asperge. Ieder jaar kijk ik dan ook reikhalzend uit naar ‘het witte goud’. Wanneer het aspergeseizoen exact start, is elk jaar anders. Het weer heeft de grootste invloed op de start van het oogstseizoen. Vaak is het begin april.  Het einde van de aspergeoogst is traditiegetrouw op 24 juni, de christelijke feestdag Sint Jan. Op vandaag telen de aspergekwekers al vanaf begin februari witte asperges in kassen, waardoor het seizoen is uitgebreid.

De scheuten van asperges groeien in een verschillend tempo en ze moeten dus dan ook handmatig geoogst worden. Dat verklaart de hoge prijs. Daarbij speelt het weer ook nog een grote rol. Is de temperatuur gunstig, dan is de oogst meer zijn en zal de prijs dalen. Hoe schaarser de groente is, des te hoger de prijs. Stukje algemene economiekennis ;).
Gemiddeld kosten ze zo’n 7 euro per kilo. Vers van het land zijn de witte en groene asperges zoet en mals, deze eigenschappen verdwijnen redelijk snel na de oogst. Het is daarom zo lekker om ze kakelvers te kopen en eten. Je kunt dit checken door twee asperges tegen elkaar aan te wrijven, ze moeten dan gaan piepen. Daarnaast moeten ze glanzende stengels hebben en mogen de kontjes niet droog zijn.

Als je verse asperges haalt, schil ze dan lekker zelf met een dunschiller en gooi de schillen dan vooral niet weg: hier kun je heerlijke soep van trekken. Je kunt witte asperges tot ongeveer drie dagen in de koelkast bewaren. Het beste kun je ze direct in een vochtige theedoek wikkelen en onderin de koelkast leggen. En wil je ze nog langer bewaren? Vries ze dan in! Verpak geschilde asperges in een stevige plastic zak, maak goed dicht en leg in de vriezer. Zo blijven ze tot wel een half jaar goed; zodra je ze wil gebruiken, kook je ze gewoon net even wat langer.

Asperge urine
Misschien herken je het wel? Enkele uren na het nuttigen ruik je een merkwaardige sterke geur tijdens het WC-bezoekje. Dit geldt voor zowel witte als groene asperges. De aparte geur komt door zwavel dat je uitplast. Asperges bevatten een bepaald zuur (asparagusine), dat je lichaam moet verwerken. Hierbij ontstaan zwavelverbindingen in het lichaam. Na het verwerken bevat je plas maar liefst duizend keer zoveel zwavel als normaal. Dit zorgt voor die geur!

Komt die gekke geur je totaal niet bekend voor? Dat kan! Ongeveer 60% ruikt namelijk helemaal niets. Dit komt niet doordat je urine anders is, of dat er iets mis is met je neus. Dit zit gewoon in je genen! Uit onderzoek is gebleken dat je een bepaald chromosoom nodig hebt om de aspergelucht te kunnen ruiken. Dus mocht je hem wel ruiken, gefeliciteerd!

WIST JE DAT…

• ..je asperges het beste vóór het koken een uurtje in koud water met wat suiker kunt weken?
• …asperges goed combineren met zilte zuivel, zoals boter, parmezaan en hollandaise?
• …ook eieren, schaaldieren en knoflook goede begeleiders zijn van asperges?
• …dunne asperges vaak pikanter smaken dan volgroeide exemplaren? Wel hebben de dikkere exemplaren meer mals ‘vlees’ ten opzichte van vezels.
• …diverse groenten worden bestempeld als armeluisasperges, zoals jonge prei, hopscheuten en schorseneren?
• …de eerste asperges jaarlijks worden verkocht op een veiling? In 2022 leverde het een recordbedrag op van maar liefst € 23.000,-.

Aspergergerechten
In Nederland eten we asperges vaak op een klassieke manier: met ei, ham of zalm en een boter- of hollandaisesaus. Wat verse peterselie maakt het gerecht helemaal af. Dankzij de zachte smaak kun je met deze groente nog veel meer kanten op. Denk bijvoorbeeld aan een quiche, een salade, een pastagerecht, een flamkuchen of een pizza. Van de schillen en voetjes kun je een heerlijke soep of bouillon maken.

Wil je zelf aan de slag met de witte asperges? Maak dan eens deze aspergebitterballen of zalmquiches!